Er zijn drie soorten tests beschikbaar voor COVID-19: polymerase kettingreactie (PCR), antigeen- en antilichaam (serologie) testen. PCR- en antigeentesten detecteren of een persoon momenteel geïnfecteerd is, een serologische test detecteert of een persoon in het verleden een infectie heeft gehad. Dit document is bedoeld om de verschillen tussen PCR-, antigeen- en serologische testen toe te lichten en om uit te leggen wanneer de ene test boven de andere de voorkeur verdient.
Topic |
PCR-test |
Antigeen (Ag) test |
Serologische (IgM/IgG) test |
Waarom wordt het gebruikt? |
PCR-tests zoeken naar stukjes SARS-CoV-2, het virus dat COVID-19 veroorzaakt, in de neus, keel of andere gebieden in de luchtwegen om te bepalen of de persoon een actieve infectie heeft. |
Antigeentesten zoeken naar stukjes eiwitten die deel uitmaken van het SARS-CoV-2-virus om te bepalen of de persoon een actieve infectie heeft.. |
Serologie zoekt in het bloed naar antilichamen1 tegen SARS-CoV-2 om vast te stellen of er sprake is geweest van een eerdere infectie. |
Hoe wordt de test uitgevoerd? |
In de meeste gevallen wordt een neus- of keeluitstrijkje afgenomen door een zorgverlener en getest. Soms kan de test worden uitgevoerd terwijl u wacht, meestal moet het uitstrijkje naar een laboratorium worden gestuurd om te testen. |
In de meeste gevallen wordt een neus- of keeluitstrijkje genomen door een zorgverlener en getest. Indien er gebruik gemaakt wordt van een Ag sneltest heeft u resultaat binnen 15 minuten soms moet het uitstrijkje naar een laboratorium worden gestuurd om te testen. |
In de meeste gevallen wordt er een bloedstaal genomen en naar een labo gestuurd om te testen. Bij gebruik van een IgM/IgG sneltest heeft u resultaat binnen 10-15 minuten. |
Wat betekent een positief testresultaat? |
Een positieve PCR-test betekent dat de geteste persoon een actieve COVID-19-infectie heeft. |
Een positieve antigeentest betekent dat de geteste persoon een actieve COVID-19 infectie heeft. |
Een positieve antilichaamtest betekent dat de geteste persoon in het verleden geïnfecteerd was met COVID-19 en dat zijn of haar immuunsysteem antilichamen heeft ontwikkeld om te proberen het te bestrijden. |
1 Antilichamen worden door het lichaam gevormd om infecties te bestrijden. Immunoglobuline M (IgM) is het eerste antilichaam dat wordt gevormd tegen een kiem, dus het verschijnt eerst op tests, meestal binnen 1-2 weken. Het lichaam vormt dan immunoglobuline G (IgG), dat ongeveer 2 weken na het begin van de ziekte op tests verschijnt. IgM verdwijnt uit het bloed zodra het lichaal IgG antilichaamstoffen begint aan te maken. Hoelang IgG in het lichaam actief blijft is nog onduidelijk. De meeste antilichaamstesten testen op IgM en IgG, sommige testen alleen op IgG.
Wat betekent een negatief testresultaat? |
Een negatieve PCR-test betekent dat een persoon waarschijnlijk niet besmet was op het moment dat zijn of haar monster werd verzameld. Het betekent echter niet dat ze niet ziek worden – het betekent alleen dat ze geen COVID-19 hadden op het moment van de test. |
Een negatieve antigeentest betekent dat er geen SARS-CoV-2 virale eiwitten werden ontdekt. Een negatieve test sluit echter niet uit dat ze COVID-19 hebben. Als er na een negatieve antigeentest nog steeds bezorgdheid bestaat dat een persoon COVID-19 heeft, dan moet die persoon opnieuw worden getest met een PCR-test. |
Een negatieve antilichaamtest betekent dat de persoon in het verleden mogelijk geen COVID-19 heeft gehad. Het is echter mogelijk dat hij nog steeds een huidige infectie heeft, en de antilichaamtest is te vroeg verzameld om een positief resultaat te geven. |
Wanneer is het nuttig? |
– Het kan worden gebruikt om te bepalen wie een actieve infectie heeft. – Het kan helpen bij het identificeren van mensen die besmettelijk zijn voor anderen. |
– Het kan worden gebruikt om snel te bepalen wie een actieve infectie heeft. – Het kan helpen bij het identificeren van mensen die besmettelijk zijn voor anderen. – Het is een minder dure test dan PCR. |
– H – Het kan mensen identificeren die in het verleden een infectie hadden, zelfs als ze geen symptomen van de ziekte toonden. – I I – In sommige gevallen kan het helpen om vast te stellen wanneer de ziekte COVID-19 is opgetreden, omdat we weten dat IgM vóór IgG wordt gevormd en dat IgM vóór IgG weggaat. – H – Het kan helpen bepalen wie in aanmerking komt voor het geven van herstellend plasma (een bloedproduct dat antilichamen tegen COVID-19 bevat en kan worden gebruikt als een COVID-19 behandeling). – A – Als veel mensen de test in een gemeenschap doen, kan het overheden en onderzoekers op het gebied van de volksgezondheid helpen om te weten welk percentage van de bevolking al COVID-19 heeft gehad. |
Wanneer is het niet zo nuttig? |
– Het helpt niet om te bepalen wie in het verleden een infectie heeft gehad. – Het helpt ook niet om te bepalen of een persoon die is blootgesteld aan COVID-19 een actieve infectie zal ontwikkelen gedurende de twee weken na de blootstelling. Bij sommige mensen kan het virus slechts enkele dagen na het begin van de infectie door PCR worden gevonden, dus de test kan het virus niet vinden als het uitstrijkje meer dan een paar dagen na het begin van de ziekte wordt genomen. – Bij sommige mensen kan het virus door PCR in de neus en keel worden gevonden gedurende enkele weken, zelfs langer dan de tijd dat ze daadwerkelijk besmettelijk zijn voor andere mensen. – Voor deze test zijn bepaalde soorten swabs nodig die soms niet voorradig zijn en waarvoor een zekere deskundigheid bij het gebruik vereist is. |
– Het sluit degenen die niet geïnfecteerd zijn niet nauwkeurig uit. – Antigeentests zijn minder gevoelig dan PCR-tests, wat betekent dat er vals-negatieve resultaten kunnen zijn. – Negatieve tests moeten als vermoedelijk worden behandeld. Als een zorgverlener bezorgd is dat de persoon COVID-19 heeft, zelfs na een negatieve antigeentest, dan moet het testresultaat worden bevestigd met een PCR-test. |
– Het kan negatief zijn als het te dicht bij het begin van een infectie wordt gebruikt, daarom moet het niet worden gebruikt om een actieve COVID-19-infectie op te sporen. – – In gebieden waar er niet veel gevallen van COVID-19 zijn geweest, zullen veel van de positieve testresultaten feitelijk vals-positief zijn (zie Positieve voorspellende waarde²). Sommige antilichaamtesten hebben een lage gevoeligheid³ en specificiteit4 en kunnen dus geen betrouwbare resultaten opleveren. – Sommige antilichaam-testen kunnen kruiselings reageren met andere coronavirussen die niet SARS-CoV2 zijn, het virus dat COVID-19 veroorzaakt, wat tot valse testresultaten kan leiden. – We weten nog niet of het hebben van antilichamen tegen het virus dat COVID-19 veroorzaakt iemand kan beschermen tegen het opnieuw geïnfecteerd raken of, als ze dat wel doen, hoe lang deze bescherming zou kunnen duren. Totdat wetenschappers meer informatie krijgen over de vraag of antilichamen beschermen tegen herinfectie met dit virus, moet iedereen stappen blijven ondernemen om zichzelf en anderen te beschermen, inclusief het op minstens 1.5 meter afstand blijven van andere mensen buiten hun huis (social distancing), zelfs als ze een positieve antilichaamtest hebben gehad. |
Welke activiteiten op het gebied van de volksgezondheid zullen worden uitgevoerd? 5 |
– Indien positief, zal de gezondheidsdienst een dossieronderzoek uitvoeren. Contacttracering zal worden uitgevoerd om personen te identificeren die mogelijk zijn blootgesteld aan de PCR-positieve persoon wanneer zij COVID-19 hadden kunnen verspreiden. – In -Indien negatief, worden er geen activiteiten op het gebied van de volksgezondheid uitgevoerd. |
– Indien positief, zal de gezondheidsdienst de antigeen-positieve persoon interviewen over de symptomen en of ze in de buurt waren van iemand die COVID-19 had. Contacttracering zal worden uitgevoerd. – Indien negatief, zullen er geen volksgezondheids-activiteiten worden uitgevoerd. |
– Indien positief, zal de gezondheidsdienst de antilichaam-positieve persoon interviewen over de symptomen en of ze in de buurt waren van iemand die COVID-19 had. Als de persoon symptomen had of in de buurt was van iemand met COVID-19, kan de gezondheidsdienst aanbevelen om een PCR-test te laten doen. Er wordt geen contacttracering uitgevoerd. – – Als deze negatief is, worden er geen activiteiten op het gebied van de volksgezondheid uitgevoerd. |
2 Positieve voorspellende waarde is een maatstaf voor de waarschijnlijkheid dat een positieve test een echte positieve is in plaats van een valse positieve. Dit is afhankelijk van hoeveel mensen in de geteste populatie de ziekte hebben gehad. Als er maar weinig mensen in de populatie zijn die de ziekte hebben gehad, dan is de kans groter dat een positieve test een vals-positieve is. Wanneer er veel mensen in een populatie zijn die de ziekte hebben gehad, dan is er een grotere kans dat een positieve test een echte positieve is.
3 Gevoeligheid wordt ook wel het “echte positieve percentage” genoemd. Het meet hoe vaak de test positief is wanneer de geteste persoon de ziekte daadwerkelijk heeft. Wanneer een test bijvoorbeeld 80% gevoeligheid heeft, detecteert de test 80% van de patiënten met de ziekte (true positives). Echter, 20% van de patiënten met de ziekte wordt niet gedetecteerd (fout-negatieven) door de test.
4 Specificiteit wordt ook wel het “ware negatieve percentage” genoemd. Het meet hoe vaak de test negatief is als de geteste persoon de ziekte niet heeft. Bijvoorbeeld, wanneer een test 80% specificiteit heeft, meldt de test 80% van de patiënten zonder de ziekte correct als testnegatief (echte negatieven). Echter, 20% van de patiënten zonder de ziekte wordt door de test foutief geïdentificeerd als testpositief (vals-positief).
5 Contactopvolging worden uitgevoerd in overeenstemming met de lokale jurisdictie. Volksgezondheidsdiensten kunnen bij capaciteitsbeperkingen voorrang geven aan PCR-positieve gevallen.
Voor al deze testen kunt u terecht bij Alcoline, zie website www.alcoline.nl of stuur ons een bericht via info@alcoline.nl